Statistiek

Een van de meest interessante features van lichess is “chess insights” en dan meer bepaald “What is the Win-Rate of my favourite openings as white/black”. Je vraagt je af waarom Chessbase (CB) nog niet zo’n mooie grafische feature in zijn database programma heeft ingebouwd. Statistieken kan je in CB opvragen per tegenstander, per tornooi en per ECO-code, maar de presentatie is ondermaats. Als ik het goed heb, is dit al tien, misschien twintig jaar niet veranderd. Het zou me niet verwonderen dat dit erin zit in een volgende versie van CB.
Ik vind deze mogelijkheid heel handig omdat ik zo een visueel hulpmiddel krijg om mijn “zwakke” openingen bij te spijkeren. Hieronder zie je dat mijn openingen die ik met wit (ik ben 99% een 1.e4 speler) vaak op het bord krijg behoorlijk goed scoren (stel >50% winst is goed).

Heiligmakend is dit niet, maar gezien het grote aantal partijen, worden “pechmomenten” niet meer significant, zodat quantity wel een beetje quality wordt. Confronterend is het ook, want soms heb je openingen die je graag speelt, maar waar de score dan van tegenvalt (en omgekeerd). In dit geval de Moderne verdediging, waar ik na tientallen partijen toch een slechte score heb, terwijl ik best graag tegen zo’n opzet speel, omdat de plannen voor wit en zwart nu eenmaal redelijk duidelijk zijn. Anderzijds vind ik het Russisch wat te goed scoren, want in bordschaak is er denk ik geen enkele opening waar ik zoveel remises in heb gespeeld.
Handig vind ik ook het aantal partijen: je kan dus rustig stellen dat wanneer ik 100 uren aan openingsstudie (voor wit) besteed, ik dan best 30% van mijn tijd aan het Siciliaans wijd, 15% aan het Schots, 20% aan het Frans en Caro-Kann samen, en 5% aan het Skandinavisch. De rest vormt 30% en zou dus maar occasioneel aan bod mogen komen. Nog een stukje informatie dat je niet zomaar uit Chessbase krijgt (daar moet je de ECO-codes uit het hoofd kennen, maar een procentueel overzicht ontbreekt hoedanook).
Enkele nadelen aan het systeem: het is beperkt tot de twaalf meest gespeelde openingen/varianten. Als je dus een compleet overzicht wil, moet je ofwel in detail (per opening) gaan, of tevreden zijn met de top-twaalf.
Een tweede nadeel is dat Lichess nog altijd niet het ECO-systeem gebruikt. Openingen worden wel benoemd (en in redelijk groot detail – soms leer ik zelfs nog namen van varianten bij), maar vreemd genoeg worden hier geen ECO-codes aan gekoppeld. Ik weet dat zoiets soms tricky kan zijn, omdat sommige openingen in elkaar overgaan. Zo valt Damepionspel onder niet minder dan vijf ECO-codes: E00 D02 A40 A46 A45. Dan kunnen er discussies ontstaan, maar datzelfde argument heb je ook in Chessbase of andere openingsclassificaties.
Persoonlijk gebruik ik vaak bullet om (tweedekeus) openingen in de vingers te krijgen, blitz en rapid zijn eerder bedoeld om goede partijen te spelen, en eventueel enkele vaak gespeelde afwijkingen van de theorie onder de loep te nemen. Dus een filtering op bullet levert ander materiaal op:

Dit is een ander overzicht, niet per opening, maar per variant. Veel maakt het niet uit, maar het kan handig zijn om bepaalde varianten wat beter te bekijken. Er is ook een mogelijkheid om binnen één opening alle varianten te bekijken die je gespeeld hebt, maar het idee is duidelijk lijkt me.
Ook hier valt op dat je (in mijn geval) best je tijd (als 1.e4) speler besteedt aan 1.e4 e5, Siciliaans en Frans. Skandinavisch en Pirc komen net nog de top tien binnen, maar andere openingen op 1.e4 (waaronder zelfs de Caro-Kann) krijg ik nauwelijks tegen.